Cross Docking là gì? Ưu, Nhược điểm của kỹ thuật quản lý hàng tồn

1. Cross Docking là gì ? 

Có bốn chức năng chính trong loạt bài quản lý kho: nhận hàng, lưu trữ, thu thập gói hàng và vận chuyển hàng hóa đến đối tác. Trong số đó, hai chức năng tiêu tốn một lượng lớn thời gian, lao động và chi phí quản lý là lưu trữ và thu thập gói hàng.

Cross Docking là gì? Cross Docking là một kỹ thuật được sử dụng để loại bỏ nhu cầu lưu trữ và thu thập hàng hóa, đồng thời vẫn cho phép các chức năng nhận và vận chuyển bình thường. Nói cách khác, hàng hóa sẽ được chuyển trực tiếp từ nhà sản xuất hoặc nhà cung cấp đến nơi tiêu thụ mà không cần phải thông qua một kho.

Với Cross Docking, các doanh nghiệp sẽ cần một nơi tập trung, nhưng nó không chủ yếu được sử dụng để lưu trữ.

Thay vào đó, các mặt hàng từ các nhà cung cấp khác nhau được đặt trong một trạm tập trung. Tại khu vực này, các sản phẩm được phân loại, tập hợp và sắp xếp vào các phương tiện vận chuyển đầu ra. Các phương tiện sẽ rời khỏi trạm phân loại cổng và được giao đến từng khách hàng.

Toàn bộ quá trình thường chỉ mất không quá một ngày, đảm bảo rằng hàng hóa luôn sẵn sàng để bán. Kho hàng không chỉ đơn giản là nơi lưu trữ mà còn là khu vực sắp xếp hàng hóa. Đôi khi, hàng hóa chỉ được lưu trữ trong thời gian ít hơn một giờ trước khi được phân phối đến người tiêu dùng.

Cross docking được sử dụng rộng rãi trong các khía cạnh khác nhau của ngành logistics, bao gồm sản xuất, phân phối và vận chuyển. Mô hình này thường được sử dụng trong các hoạt động sản xuất để thu thập các thành phần hoặc linh kiện từ các nhà cung cấp khác nhau, giúp đảm bảo bảo dưỡng hoạt động đúng thời hạn.

Kỹ thuật Cross docking được áp dụng để giảm thiểu chi phí quản lý. 

Cross docking được phân loại như sau:

• Manufacturing Cross Docking (Cross Docking Sản xuất): SHỗ trợ và tích hợp nguồn cung cấp hàng hóa đầu vào để hỗ trợ JIT (sản phẩm đúng - số lượng đúng - đúng nơi - đúng thời điểm) trong quá trình sản xuất. Ví dụ, một nhà máy lắp ráp máy có thể thuê một kho gần đó để thu thập và phân loại các vật liệu đầu vào. Sau khi thu thập tất cả các bộ phận cần thiết, hệ thống sẽ chuẩn bị cho quá trình lắp ráp dựa trên yêu cầu của mỗi bộ phận được lên kế hoạch. Do đó, nhà máy không cần duy trì một lượng lớn hàng tồn kho dự phòng.
  
• Distributor Cross Docking (Cross Docking của Nhà phân phối): Đây là một hoạt động hỗ trợ liên quan đến việc thu thập hàng hóa từ nhiều nguồn khác nhau. Sau khi nhận được lô hàng cuối cùng, hàng hóa được hợp nhất trên cùng một pallet trước khi được giao cho khách hàng. Ví dụ, nhà phân phối A có thể tìm kiếm các nguồn cung cấp các thành phần máy móc mà không cần phải lo lắng về đảm bảo chất lượng. Sau đó, giao các yêu cầu cần thiết cho khách hàng.

Các công ty thuộc mọi quy mô có thể sử dụng Cross Docking

• Transportation Cross Docking (Vận chuyển): Thu thập và kết hợp nhiều lô hàng từ các nhà vận chuyển khác nhau theo mô hình LTL (Less Than Truckload - vận chuyển sản phẩm bán lẻ bằng xe tải) hoặc các lô hàng nhỏ, nhằm tận dụng quy mô kinh tế.

• Retail Cross Docking (Điểm bán lẻ): Nhà phân phối sẽ nhập các sản phẩm từ nhiều nhà cung cấp khác nhau và vận chuyển chúng đến các cửa hàng bán lẻ trên thị trường. Ví dụ, Nhà phân phối A có thể nhập khẩu hàng tiêu dùng từ nhiều nhà cung cấp khác nhau và sau đó phân phối hàng hóa đến các siêu thị mini hoặc cửa hàng bán lẻ thực phẩm.
• Opportunistic Cross Docking (Cơ hội): Hoạt động này có thể được triển khai trong bất kỳ kho nào. Nhà phân phối có thể vận chuyển hàng hóa từ điểm xuất phát đến vị trí giao hàng được chỉ định của khách hàng để thực hiện một đơn đặt hàng.

>>>> Xem tiếp:  Just-In-Time là gì ? Điều kiện và nguyên tắc để áp dụng JIT.

2. Cross Docking khác gì so với quản lý kho hàng truyền thống? 

Trong mô hình quản lý kho hàng truyền thống, các kho phải duy trì số lượng hàng cho đến khi có đơn hàng từ khách hàng. Sau đó, sản phẩm trong kho sẽ được chọn lựa theo yêu cầu, đóng gói và vận chuyển đến địa điểm nhận hàng.

Và khi các đơn hàng mới được các công ty tiếp tục bổ sung đến kho lưu trữ thì toàn bộ số lượng đơn hàng đó sẽ được phải chuyển về kho và ở đó cho đến khi các đối tượng khách hàng được xác định cụ thể thì mới được vận chuyển rời đi.

Còn đối với mô hình áp dụng Cross Docking, hàng hóa sẽ không được lưu trữ lại tại kho mà ngay lập tức được chuyển đi đến địa điểm của người nhận. Nếu như thực hiện mô hình Cross Docking đúng cách, doanh nghiệp sẽ giảm bớt được rất nhiều chi phí về kho và vận chuyển trong hoạt động kinh doanh của mình.

>>>> Tìm hiểu thêm: 10 cách quản lý kho hiệu quả, khoa học cho doanh nghiệp

3. Ưu điểm và nhược điểm của Cross Docking​

Không phải ngẫu nhiên mô hình Cross Docking được nhiều doanh nghiệp kinh doanh ứng dụng trong việc quản lý sản xuất kho hàng. Sau đây là một số lợi ích nổi bật của mô hình này:

• Thứ nhất: Trong một vài trường hợp, hao phí được các nhà bán lẻ xác định gắn liền với việc giữ hàng trong kho đối với các loại hàng có nhu cầu cao và ổn định. Do đó, Cross Docking được xem như là một cách để giảm chi phí giữ hàng tồn kho.
• Thứ hai: Đối với một số nhà bán lẻ hay các nhà vận tải chuyên chở hàng nhỏ, lẻ thì Cross Docking được xem như một cách làm giảm chi phí vận tải. Ví dụ, các cửa hàng bán lẻ có thể tốn nhiều chi phí khi sử dụng dịch vụ vận chuyển hàng hóa nhỏ lẻ. Tuy nhiên, với Cross Docking, các lô hàng lẻ sẽ được gom lại thành một số lần tải đầy xe, nhằm làm giảm chi phí vận tải đầu vào và đơn giản hóa việc nhận hàng tại các cửa hàng bán lẻ.
• Thứ ba: Sản phẩm trong chuỗi cung ứng nhanh chóng được lưu thông vì có ít hàng hóa được giữ trong kho. Doanh nghiệp cũng có thể giảm bớt lo lắng về việc kiểm kê hay lưu trữ hàng hóa.
• ​Thứ tư: Chi phí bốc dỡ ít tốn kém hơn vì không phải để dành nhiều hàng hóa rồi giải phóng lượng hàng hóa trong kho.

Mặc dù có rất nhiều ưu điểm, nhưng song song với đó, việc sử dụng mô hình này cũng có rất nhiều khó khăn. Doanh nghiệp nên xem xét kỹ các nhược điểm của Cross Docking sau đây trước khi lựa chọn sử dụng mô hình này: 

• Tiêu tốn nhiều thời gian: Nếu ban quản lý và giám sát không đảm bảo quy trình hoạt động hiệu quả, mô hình Cross Docking sẽ khiến doanh nghiệp tốn rất nhiều thời gian nếu gặp trục trặc trong lúc vận chuyển. Việc này đòi hỏi trình độ quản lý của doanh nghiệp tốt và có sự hỗ trợ từ công nghệ.
  
• Cần lượng lớn vốn đầu tư: Các công ty chỉ có thể tiết kiệm chi phí sau khi mô hình quản lý này đi vào hoạt động trơn tru. Nhưng khi mới bắt đầu, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong việc thiết lập cấu trúc vận hành hàng hóa trơn tru, không sai sót.

Bất lợi của mô hình quản lý Cross Docking khiến doanh nghiệp ngần ngại

• Bị phụ thuộc vào các nhà cung cấp: Nếu liên tục xuất hiện vấn đề trong quá trình tiếp nhận hàng hóa vì sự chậm trễ hay sai sót từ phía nguồn cung cấp, doanh nghiệp sẽ mất rất nhiều thời gian và giao hàng chậm trễ. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp làm ăn thua lỗ và mất uy tín với đối tác.
• Vấn đề vận tải: Cross Docking chủ yếu vận chuyển bằng đường bộ, vì vậy chi phí vận tải có thể cao hơn. Bên cạnh đó, nơi tập kết hàng hóa cần có không gian bên ngoài đủ rộng để nhân viên có thể di chuyển hàng.

4. Các mặt hàng phù hợp Cross Docking

Để có thể sử dụng mô hình Cross Docking, sản phẩm của doanh nghiệp cần đáp ứng hai yêu cầu: biến động thấp và khối lượng lớn. Nếu không đáp ứng được, doanh nghiệp không nên mạo hiểm lựa chọn phương pháp này vì sẽ làm mất cân đối giữa cung và cầu, giữa nhà cung cấp và khách hàng. Một số sản phẩm phù hợp có thể kể đến:

• Sản phẩm dễ hư hỏng, cần vận chuyển ngay lập tức từ khi đến điểm chuyển hàng.
• Sản phẩm không đòi hỏi kiểm tra tình trạng trong quá trình nhận hàng.
• Các sản phẩm được gắn mã vạch, RFID, sẵn sàng bán cho người tiêu dùng.
• Các mặt hàng quảng cáo đã đưa ra thị trường tiêu dùng.
• Sản phẩm bán lẻ có chất lượng và số lượng ổn định để đáp ứng nhu cầu khách hàng trên thị trường.
• Các đơn hàng được chọn trực tiếp từ khách hàng, đã được đóng gói từ phía nhà máy (luôn đảm bảo tình trạng sản phẩm) và chỉ cần vận chuyển.

Mô hình chung của phương pháp quản lý kho hàng hóa Cross Docking

>>>> Đọc thêm: Kiểm kê hàng tồn kho  - Phương pháp, quy trình và mẫu file excel

5. Ví dụ về Cross Docking của Walmart 

Walmart và thành công khi áp dụng Cross Docking là ví dụ kinh điển trong giới logistics. Walmart đã triển khai và áp dụng chiến lược này được hơn 40 năm, điều này giúp công ty tiết kiệm chi phí xử lý - vận hành, giảm đáng kể hàng tồn kho và đặc biệt là tiếp cận khách hàng nhanh nhất không qua trung gian.

Chiến lược kinh doanh của công ty này là trở thành nhà bán lẻ giá thấp nhờ vào ưu thế chi phí thấp. Tất cả người tiêu dùng quan tâm đến giá cả rẻ đều tin tưởng và trung thành với thị trường do Walmart tạo ra. Cross Docking của Walmart đã giúp giảm thiểu tối đa chi phí trong vấn đề kho bãi và phân phối sản phẩm..

Walmart - công ty áp dụng mô hình Cross Docking thành công nhất

Sản phẩm sau khi được sản xuất và đóng gói tại nhà máy sẽ trực tiếp được chuyển đến kho riêng của Walmart và lập tức được tách thành những lô nhỏ để phân phối đến các đơn vị khác. 

Bên cạnh đó, Walmart thiết lập mối quan hệ hợp tác lâu dài với các thương hiệu lớn để nhập số lượng lớn hàng hóa và hưởng ưu đãi giảm giá. Nhờ vậy, người tiêu dùng càng tin tưởng vào chất lượng sản phẩm. Kết hợp với ưu thế về vận tải, 160 trung tâm phân phối của Walmart được xây dựng, cung cấp hàng hóa liên tục và lâu dài theo chu kỳ khắp nước Mỹ.

Mô hình chuỗi cung ứng áp dụng chiến lược Cross Docking của Walmart

Ông lớn này còn sử dụng các công nghệ tiên tiến như EDI, CPFR để quá trình tiếp nhận và vận chuyển nhanh hơn. Bộ xử lý thông tin song song lớn giúp nhân viên quản lý và phân phối tại Walmart theo dõi số lượng sản phẩm tồn kho, hàng hóa dự phòng tại các trung tâm và cửa hàng để tổng hợp hàng hóa và giao hàng kịp thời, đáp ứng tốt nhu cầu tiêu dùng. 

>>>> Bài viết hữu ích: Quy trình quản lý kho thành phẩm hiệu quả cho doanh nghiệp  

6. Ứng dụng Cross Docking với Viindoo

6.1 Quản lý địa điểm gom hàng

Địa điểm gom hàng không phải là khu vực lưu trữ. Đây thực tế là một địa điểm/khu vực tập kết hàng hóa tạm thời trước khi giao cho khách hàng.

Viindoo Inventory hỗ trợ doanh nghiệp sắp xếp địa điểm để thu gom hàng hóa một cách hiệu quả và giảm mức tồn kho do loại bỏ việc lưu trữ. Doanh nghiệp hoàn toàn có thể kích hoạt các địa điểm gom hàng trong cùng một địa điểm mà không phải tạo nhiều kho với quy trình quản lý kho cồng kềnh phức tạp. Từ đó, doanh nghiệp có thể giao hàng thường xuyên hơn và cải thiện mối quan hệ với các đối tác trong chuỗi cung ứng. ​

6.2 Theo dõi đường đi của hàng hóa ​

Trong quản lý hàng tồn kho, chúng ta cũng đã rất quen thuộc với phương châm Lavoisier "Nothing lost, everything changed". Điều đó có nghĩa là "Mọi sản phẩm, hàng hóa không tự nhiên sinh ra và mất đi mà chỉ chuyển từ vị trí này sang vị trí khác".

Viindoo đã ứng dụng phương châm này vào phát triển phần mềm quản lý kho Viindoo Inventory. Phần mềm giúp ghi nhận địa điểm nguồn và đích cho các giao dịch dịch chuyển, chi tiết số lượng, lịch sử trao đổi, thời gian giao dịch, người phụ trách... hỗ trợ đắc lực cho hoạt động kiểm kho, kiểm kê hàng hóa, truy xuất tận cùng nguồn gốc. Từ đó, kiểm soát đường đi của hàng hóa theo phương pháp Cross Docking cũng trở nên dễ dàng hơn.
 

6.3 Kiểm soát số lượng hàng hóa tại các trạm phân loại Docking

Trên thực tế, trong mô hình Cross Docking, không hề có bất kỳ nhà kho nào để quản lý việc gom hàng trước khi chuyển giao tới khách hàng. Địa điểm có thể là một trạm tập kết hoặc thùng container thật lớn để gom hàng, phân loại hàng và chuyển giao hàng thật nhanh tới khách hàng mà không có bất kỳ một khoản chi phí lưu kho. Tuy nhiên, doanh nghiệp cũng rất khó để kiểm soát được hàng hóa tại các địa điểm trạm phân loại Docking đó.

Thế nhưng với Viindoo, các sản phẩm có hoạt động theo tuyến Cross Dock này hoàn toàn có thể kiểm soát được số lượng vào/ra của hàng hóa.

Trên đây là những thông tin về Cross Docking được chia sẻ bởi Viindoo. Qua những lợi ích được trình bày, doanh nghiệp nên nắm bắt cơ hội để triển khai mô hình logistics này giúp đảm bảo chất lượng và thời gian vận chuyển hàng hóa. Liên hệ ngay với Viindoo để trải nghiệm biện pháp quản lý doanh nghiệp hiệu quả hơn trong tương lai. 

>>>> Tiếp tục với:

• Công nghệ RFID trong quản lý kho hàng hóa tự động 
• Tiêu chuẩn 5S trong quản lý kho: Lợi ích và cách áp dụng