Profit margin là gì? Phân loại biên lợi nhuận và cách tính chi tiết

Profit margin là gì? Chỉ số này có tầm quan trọng như thế nào trong quá trình phát triển của một doanh nghiệp? Có các loại biên lợi nhuận và cách tính như thế nào? Tất cả sẽ được giải đáp trong nội dung bài viết của Viindoo.

1. Profit Margin là gì?

Profit Margin là biên lợi nhuận hay tỷ suất lợi nhuận. Đây là chỉ số thể hiện sự chênh lệch giữa doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp. Cụ thể:

• Doanh thu: Là chỉ số thể hiện quy mô phát triển, khả năng chiếm lĩnh thị trường của doanh nghiệp. Doanh thu tỷ lệ thuận với thị phần của doanh nghiệp, doanh thu càng cao thì doanh nghiệp có thị phần càng lớn.
• Lợi nhuận: Lợi nhuận là một phần trong doanh thu của doanh nghiệp, Đây là nguồn tài chính để doanh nghiệp mở rộng quy mô sản xuất và tái đầu tư trong quý/ năm tiếp theo. 

Profit Margin thường được mang ra làm thước đo so sánh giữa các doanh nghiệp, bởi chỉ số này thể hiện tiềm lực và đánh giá sức khỏe tài chính của doanh nghiệp trong cùng một lĩnh vực. Chỉ số này càng cao thì chứng tỏ doanh nghiệp kinh doanh có lãi và việc kiểm soát, quản trị nguồn vốn và chi phí sản xuất vận hành càng tốt. 

Ví dụ: Biên lợi nhuận của doanh nghiệp trong quý III/ 2021 là 20%. Chỉ số này thể hiện rằng trong 10 đồng doanh thu, doanh nghiệp sẽ thu được 2 đồng lợi nhuận.

Profit margin là biên lợi nhuận

2. Phân loại và cách tính biên lợi nhuận

Biên lợi nhuận được chia làm ba loại là biên lợi nhuận gộp, biên lợi nhuận hoạt động và biên lợi nhuận ròng. Mỗi loại này sẽ có cách tính khác nhau được trình bày cụ thể ngay sau đây:

2.1 Biên lợi nhuận gộp (Gross profit margin) 

Biên lợi nhuận gộp là chỉ số phản ánh lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được từ chi phí bán hàng hoặc giá vốn bán hàng. Hiệu suất sử dụng nguồn lao động và vật tư trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp có thể thấy được thể hiện qua biên lợi nhuận gộp.

Công thức tính biên lợi nhuận gộp:

Biên lợi nhuận gộp = (Doanh thu – Giá vốn hàng bán) / Doanh thu

Ví dụ: Doanh thu của công ty X là 900 triệu đồng. Giá vốn hàng bán gồm chi phí mua nguyên vật liệu và chi phí lao động là 300 triệu đồng.

Biên lợi nhuận gộp = (900,000,000 – 300,000,000) / 900,000,000 ≈ 66.67%

Một công ty có khoản tiền dư khi có biên lợi nhuận gộp cao. Công ty có thể dùng tiền dư này vào các mục đích khác nhau để phát triển doanh nghiệp như mở rộng quy mô kinh doanh, tái đầu tư, phát triển sản phẩm… Nếu giá vốn hàng bán tăng thì biên lợi nhuận gộp sẽ giảm, vì vậy doanh nghiệp cần có những chính sách chi tiêu hợp lý để hệ số biên lợi nhuận gộp ở mức ổn định.

Biên lợi nhuận gộp càng cao thì doanh nghiệp có số tiền dư càng lớn

>>>> Tham Khảo: Chỉ số  ROE là gì ROA là gì ? ROA khác gì với ROE? 

2.2 Biên lợi nhuận hoạt động (Operating profit margin)

Biên lợi nhuận hoạt động là so sánh khoản thu nhập trước lãi vay và thuế với doanh thu bán hàng. Chỉ số này có thể giúp doanh nghiệp tự đánh giá về mức độ hiệu quả trong quản lý tạo ra doanh thu từ các hoạt động sản xuất kinh doanh. 

Công thức tính biên lợi nhuận hoạt động:

Biên lợi nhuận hoạt động = Lợi nhuận trước thuế (EBIT) / Doanh thu

Ví dụ: Một doanh nghiệp có lợi nhuận trước thuế là 500 triệu đồng và doanh thu là 800 triệu đồng thì biên lợi nhuận hoạt động = 500,000,000 / 800,000,000 = 62.5%

Biên lợi nhuận hoạt động giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả hoạt động

2.3 Biên lợi nhuận ròng (Net profit margin) 

Biên lợi nhuận ròng được tính dựa trên lợi nhuận sau thuế thu được từ hoạt động sản xuất kinh doanh. Chỉ số này cho biết tỷ lệ giữa thu nhập ròng và doanh số bán hàng.

Công thức tính biên lợi nhuận ròng:

Biên lợi nhuận ròng = Lợi nhuận ròng sau thuế / Doanh thu

Ví dụ: Lợi nhuận ròng sau thuế của công ty A là 100 triệu đồng, doanh thu là 400 triệu đồng thì biên lợi nhuận ròng = 100,000 000 / 400,000,000 = 25%

Biên lợi nhuận ròng là phần lợi nhuận doanh nghiệp thu về trong hoạt động sản xuất kinh doanh

Các nhà đầu tư dựa vào chỉ số biên lợi nhuận để quyết định có đầu tư vào một doanh nghiệp hay không. Dựa vào chỉ số này nhà đầu tư có thể biết rõ và nắm được số tiền mà doanh nghiệp kiếm được từ tổng doanh thu. Nhà đầu tư đưa ra quyết định dựa trên sự so sánh xem khả năng sinh lời của mỗi doanh nghiệp để đưa ra lựa chọn tốt nhất.

Profit margin là cơ sở để các nhà đầu tư cân nhắc có hay không nên đầu tư