Quy chế thưởng phạt trong công ty hợp lý có thể khuyến khích nhân viên nỗ lực làm việc, đồng thời đảm bảo tuân thủ các quy tắc và quy định. Tuy nhiên, việc xây dựng một quy chế thưởng phạt hiệu quả không phải là điều dễ dàng. Trong bài viết này, Viindoo sẽ chia sẻ đến độc giả những thông tin cần thiết để xây dựng một quy chế thưởng phạt hợp lý giúp cho doanh nghiệp hoạt động hiệu quả.
1. Mẫu quy chế thưởng phạt trong công ty mới nhất
Mẫu quy chế thưởng phạt trong công ty mới nhất cung cấp cho doanh nghiệp một khung pháp lý để xử lý việc vi phạm lao động và khuyến khích nhân viên hoàn thành tốt công việc. Độc giả có thể tham khảo mẫu quy chế thưởng phạt trong công ty dưới đây:

>>> TẢI MIỄN PHÍ MẪU QUY CHẾ THƯỞNG PHẠT MỚI NHẤT TẠI ĐÂY <<<

>>> TẢI MIỄN PHÍ MẪU QUY CHẾ THƯỞNG TẠI ĐÂY <<<
2. Quy chế thưởng trong công ty
Trong một công ty, quy chế thưởng được đưa ra nhằm động viên và thưởng cho nhân viên hoàn thành tốt công việc của mình. Các phương thức thưởng bao gồm tiền thưởng, chế độ phúc lợi và tiền lương. Tuy nhiên, quy chế thưởng phải được thiết lập một cách công bằng và minh bạch để tránh gây ra mâu thuẫn trong nội bộ nhân viên. Tìm hiểu chi tiết hơn trong phần dưới đây.
2.1 Quy chế lương
Việc phân loại tiền lương theo nhiều hình thức lao động sẽ giúp quản lý hiệu quả hơn. Các loại lương bao gồm:
- Lương chính: Là mức lương cơ bản phải trả cho nhân viên hoàn thành công việc theo hợp đồng thỏa thuận. Mức lương chính không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng của nhà nước.
- Lương đóng BHXH: Được tính dựa trên mức lương để tính tiền bảo hiểm mà cá nhân phải đóng hàng tháng.
- Lương thử việc: Thường chiếm khoảng 85% lương chính. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp không trả lương thử việc nếu nhân sự có kinh nghiệm làm tốt.
- Lương khoán: Được tính dựa trên hợp đồng giao khoán với cá nhân.
- Lương theo sản phẩm: Được tính dựa trên số lượng và chất lượng sản phẩm mà nhân viên đạt được.

Việc phân loại tiền lương theo nhiều hình thức lao động sẽ giúp quản lý dễ dàng hơn và tạo động lực cho nhân viên hoàn thành tốt công việc của mình.
>>>> Xem Ngay: cách quản lý lương nhân viên? hiệu quả, hạn chế sai sót
2.2 Quy định về nghỉ phép, lễ, Tết và chế độ phúc lợi
Ngoài tiền lương chính và phụ cấp, các nhân viên còn có thể nhận được thêm tiền hoặc quà tặng vào các dịp đặc biệt hàng năm như
- Tết Dương Lịch
- Tết Nguyên Đán
- Lễ Quốc khánh 2/9
- Ngày Quốc tế lao động 1/5
- Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6
- Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10 và ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3
- Cưới xin, hiếu hỉ, sinh nhật, và những trường hợp như người thân qua đời, nhân viên bị đau ốm, sinh nở hoặc tai nạn.
- Ngoài ra, nhân viên còn được nghỉ mát một lần trong năm và các quyền lợi khác có thể khác nhau tùy thuộc vào văn hóa của từng doanh nghiệp hoặc sản phẩm mà doanh nghiệp kinh doanh.
2.3 Quy chế tiền thưởng khác
Để động viên và khuyến khích nhân viên làm việc chăm chỉ và năng suất cao, doanh nghiệp cần áp dụng chế độ thưởng rõ ràng. Quy chế thưởng thường được thiết kế chi tiết và chuyên nghiệp để đảm bảo tính công bằng và minh bạch.
Các loại tiền thưởng bao gồm: thưởng sáng kiến hay, thưởng đạt doanh thu cá nhân, tiền hoa hồng, thưởng lao động tốt và nhiều hình thức khác. Các phần thưởng có thể là tiền mặt, giấy khen, phiếu ưu đãi khi sử dụng dịch vụ của công ty, tăng cấp bậc, tăng lương và các phần thưởng khác.

Việc áp dụng chế độ thưởng thích hợp không chỉ tạo động lực cho nhân viên mà còn giúp nâng cao hiệu quả làm việc của toàn bộ tổ chức. Đồng thời việc này cũng thể hiện sự quan tâm và đánh giá cao của doanh nghiệp đối với sự cống hiến và thành tích của nhân viên.
Ngoài ra, doanh nghiệp có thể xem qua bài viết "Chế độ đãi ngộ cho nhân viên giữ chân nhân tài” để tham khảo cách xây dựng các chế độ đãi ngộ cho nhân viên để hỗ trợ tốt hơn cho các quy chế thưởng.
3. Quy chế phạt trong công ty
Bên cạnh các quy chế thưởng nhằm khích lệ và động viên nhân viên, doanh nghiệp cũng cần đưa ra các quy chế phạt để đảm bảo hiệu suất công việc. Các hình thức phạt có thể áp dụng trực tiếp đến tiền lương của nhân viên, đền bù vật chất, hạ cấp/bậc lương và thậm chí là sa thải. Điều này giúp tạo ra một môi trường làm việc chuyên nghiệp và tính kỷ luật.
Để nâng cao hiệu quả sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp, các hình thức phạt được sử dụng bao gồm: phạt đi làm muộn, phạt về ý thức và thái độ, phạt về đạo đức nghề nghiệp, phạt kỷ luật và phạt trách nhiệm công việc. Việc áp dụng các hình thức phạt này sẽ giúp nhân viên tuân thủ nội quy, giữ gìn uy tín của công ty và tránh được các sai lầm trong công việc.

Một số hành vi vi phạm quy định đạo đức, tác phong và nguyên tắc nghề nghiệp của nhân viên trong công ty, cùng với hình phạt tương ứng như sau:
- Hành vi đầu tiên liên quan đến tác phong đồng phục, thái độ giao tiếp và an ninh lao động. Nhân viên không tuân thủ các quy định này có thể bị nhắc nhở hoặc bị phạt tiền từ 20.000 đồng đến 100.000 đồng.
- Hành vi thứ hai liên quan đến thời gian làm việc và sự tự quản lý công việc. Hành vi đến trễ, về sớm hay bỏ ca trực mà không có lý do chính đáng có thể bị nhắc nhở hoặc phạt tiền từ 20.000 đồng đến 100.000 đồng. Trong khi những hành vi nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến buộc thôi việc.
- Hành vi thứ ba là vi phạm đạo đức và pháp luật, bao gồm làm mất, hư hỏng tài sản chung của công ty hoặc khách hàng, chiếm dụng tài sản, ăn cắp, tham ô hoặc hối lộ. Nhân viên có hành vi này có thể bị buộc đền bù hoặc bị sa thải, tùy thuộc vào mức độ thiệt hại gây ra.
- Hành vi thứ tư liên quan đến đạo đức và uy tín, bao gồm sử dụng giấy tờ giả, không báo cáo với công ty khi ký kết hợp đồng hay làm nhiệm vụ, đánh người hoặc tiết lộ thông tin nội bộ gây thiệt hại cho công ty. Nhân viên có hành vi này cũng có thể bị sa thải hoặc buộc đền bù, tùy thuộc vào mức độ thiệt hại gây ra.
- Hành vi thứ năm là những việc liên quan đến cấp trên chỉ đạo cấp dưới vi phạm quy định. Các trường hợp này có thể dẫn đến sa thải và buộc đền bù tùy thuộc vào mức độ thiệt hại. Công ty cũng sẽ báo cáo cho cơ quan chức năng để xử lý theo pháp luật nếu cần thiết.
>>>> Đừng Bỏ Qua: Cách xây dựng bộ quy tắc ứng xử trong doanh nghiệp, công ty
4. Cách xây dựng quy chế thưởng phạt trong công ty hiệu quả
Quy chế thưởng phạt là một trong những yếu tố quan trọng giúp duy trì và nâng cao năng suất lao động, tác phong làm việc và đạo đức nghề nghiệp trong công ty. Để xây dựng một quy chế thưởng phạt trong công ty hiệu quả, doanh nghiệp có thể tham khảo 7 bước dưới đây:
4.1 Bước 1: Tham khảo các bộ luật, cơ sở pháp lý
Để tạo ra một chính sách lương thưởng chính xác và hiệu quả, có thể tham khảo các tài liệu dưới đây. Các tài liệu này sẽ giúp cho việc xây dựng quy chế thưởng phạt của công ty trở nên chính xác và hiệu quả hơn.
- Công văn 4320/LĐTBXH-TL của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội: đưa ra hướng dẫn về quy trình trả lương cho doanh nghiệp nhà nước.
- Nghị định 49/2013/NĐ-CP: quy định các chi tiết trong việc thực hiện các quy định liên quan đến chính sách lương thưởng.
- Nghị định số 52/2016/NĐ-CP quy định về tiền lương, tiền thưởng và thù lao. Áp dụng với người quản lý doanh nghiệp trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
4.2 Bước 2: Kiến lập hội đồng xây dựng quy chế thưởng-phạt
Ban Quy chế được thành lập để đảm bảo sự minh bạch và sự tham gia của cộng đồng trong việc xây dựng quy chế thưởng phạt hiệu quả. Để đảm bảo tính công khai và dân chủ, các thành viên trong Ban Quy chế phải bao gồm: Chủ tịch HĐQT, thường trực và các thành viên khác. Nhiệm vụ của Ban Quy chế là soạn thảo quy chế tiền lương, tiền thưởng và thu thập ý kiến của người lao động trong doanh nghiệp để hoàn thiện quy chế một cách hoàn hảo nhất.
4.3 Bước 3: Lấy ý kiến từ nhân viên và so sánh với thị trường lao động chung
Việc lấy ý kiến từ nhân viên và so sánh với thị trường lao động chung là rất quan trọng để đảm bảo quy định thưởng phạt trong công ty công bằng và hợp lý. Các doanh nghiệp cần thu thập ý kiến của nhân viên trong doanh nghiệp và đối chiếu với thị trường lao động bên ngoài để đưa ra các quyết định điều chỉnh lương thưởng - mức xử phạt hợp lý.

Bước này sẽ giúp xây dựng quy chế thưởng phạt khách quan, công bằng, tôn trọng và thiện chí hợp tác dài lâu từ phía doanh nghiệp. Nếu quy chế đãi ngộ không hợp lý, sẽ ảnh hưởng đến tinh thần làm việc và có thể là lý do hàng đầu khiến nhân viên nghỉ việc. Do đó, đây là bước không thể giản lược để đảm bảo sự hợp tác lâu dài cho cả doanh nghiệp và nhân viên.
4.4 Bước 4: Xác định cách thức thưởng phạt nhân viên hợp lý
Để đảm bảo tính minh bạch, bộ phận nhân sự cần phải xác định đúng cách thức, thời điểm và phương thức trả lương. Đặc biệt, những trường hợp đặc biệt như nhân viên được công ty cử đi đào tạo nghiệp vụ, tăng ca, nghỉ thai sản đối với nhân viên nữ, nghỉ ma chay - cưới hỏi cần được quy định cụ thể và rõ ràng. Chỉ khi đó, công ty mới có thể xây dựng được một chính sách lương thưởng công bằng và hiệu quả.
4.5 Bước 5: Xây dựng khung đánh giá khen thưởng rõ ràng
Trong một doanh nghiệp, việc thiết kế quy chế thưởng phạt cũng rất quan trọng. Các quy định thưởng phạt được thiết lập để nâng cao tinh thần nhân viên, giúp họ trở nên kỷ luật hơn. Các phần thưởng và hình phạt này sẽ được xác định dựa trên ngành kinh doanh và văn hóa doanh nghiệp của tổ chức. Việc thực hiện quy chế thưởng phạt hợp lý sẽ giúp doanh nghiệp giữ được một môi trường làm việc tích cực, động lực và giúp tăng năng suất lao động.
4.6 Bước 6: Áp dụng vào thực tế
Để đảm bảo sự hiệu quả của quy chế được tạo ra, doanh nghiệp cần tiến hành biên soạn một cách ngắn gọn, rõ ràng và dễ hiểu. Sau đó, quy chế này phải được công bố rộng rãi trong doanh nghiệp. Bộ phận nhân sự có nhiệm vụ thu thập ý kiến của nhân viên để đảm bảo tính phù hợp và mong muốn của mọi người. Quy chế này cũng cần giải đáp được thắc mắc cho nhân viên và giám sát để đảm bảo tính minh bạch và công bằng.

4.7 Bước 7: Tiến hành đánh giá, cải tiến
Việc đánh giá và cải tiến quy chế thưởng phạt trong công ty là việc cần thiết để đảm bảo tính hiệu quả của quy chế. Bằng cách đưa ra các quy định rõ ràng và khách quan, doanh nghiệp có thể giúp nhân viên hiểu rõ hơn về tiêu chí đánh giá và kết quả đạt được. Đồng thời, việc cải tiến quy chế thưởng phạt nhân viên trong công ty cũng giúp tăng tính kỷ luật và nâng cao chất lượng công việc.
5. Yêu cầu cần có của bản quy chế thưởng phạt hiệu quả, công bằng
Khi xây dựng mẫu quy chế lương thưởng, phạt và phụ cấp cho nhân viên, các điều khoản cần tuân thủ một số tiêu chí quan trọng để đảm bảo tính hợp lý và thực tiễn. Điều này bao gồm việc phù hợp với đặc tính lao động, nhân công của mỗi doanh nghiệp, đồng thời cần rõ ràng, minh bạch và chi tiết ở từng điều khoản. Bên cạnh đó, quy chế cũng cần được phổ biến rõ ràng và hướng dẫn chi tiết để đảm bảo nhân viên đều hiểu rõ các nguyên tắc và điều lệ trong quy chế.
6. Quy định của pháp luật về quy chế thưởng-phạt
Việc áp dụng quy chế thưởng-phạt có sự hỗ trợ của pháp luật giúp tăng tính minh bạch, công bằng trong đối xử với nhân viên. Nhiều quy định trong Luật Lao động và các văn bản liên quan khác dưới đây cũng quy định chi tiết về việc thiết lập và áp dụng quy chế thưởng-phạt trong doanh nghiệp.
6.1 Quy định của pháp luật về quy chế thưởng
Trong bộ luật lao động 2019, khái niệm về thưởng được định nghĩa là tiền, tài sản hoặc các hình thức khác mà doanh nghiệp trao đến tay người lao động. Mức tiền thưởng căn cứ trên kết quả sản xuất/kinh doanh và mức độ hoàn thành công việc của mỗi nhân viên. Điều quan trọng cần lưu ý trong luật bao gồm:
- Khen thưởng là một trong những biện pháp được áp dụng nhằm khuyến khích nhân viên hoàn thành tốt công việc được giao.
- Cần tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện cho người lao động trong nội dung các điều khoản.
- Quy chế phải được công bố trong toàn thể nội bộ công ty để mọi người có thể nắm rõ và chấp hành.

6.2 Quy định của pháp luật về quy chế phạt
Trong công ty, nội quy lao động là điều mọi nhân viên đều phải tuân thủ. Nếu không tuân thủ, họ sẽ bị xử lý kỷ luật. Để tìm hiểu về quy chế thưởng phạt của công ty, lãnh đạo và nhân sự cần biết những điều sau đây, được trích dẫn từ bộ luật lao động 2019:
- Người sử dụng lao động phải chứng minh được lỗi của nhân viên trước khi kỷ luật.
- Khi thi hành kỷ luật, cần có sự tham gia của tổ chức đại diện lao động tại cơ sở.
- Người lao động bắt buộc phải có mặt trong buổi tuyên bố hình thức xử lý và có quyền tự bào chữa. Việc kỷ luật phải được ghi nhận và lưu giữ trong biên bản.
- Nếu sự việc có nhiều tình tiết phức tạp, nhân viên có thể bị tạm đình làm việc trong khoảng thời gian không quá 15 ngày hoặc lên đến 90 ngày trong một số trường hợp đặc biệt.
- Bộ luật cũng liệt kê các trường hợp mà người lao động không bị xử lý kỷ luật.

Trên đây là những thông tin của Viindoo về quy chế thưởng phạt trong công ty mà mọi người cần biết. Việc nắm rõ quy chế này sẽ giúp các lãnh đạo và nhân sự của công ty áp dụng công bằng và hiệu quả hơn. Đồng thời, áp dụng quy định thưởng phạt trong công ty một cách hiệu quả còn giúp tăng năng suất làm việc, tạo động lực cho nhân viên và giảm thiểu rủi ro trong quản lý nhân sự.
>>>> Tiếp Tục Với: