Biểu đồ nhân quả là một công cụ giúp các doanh nghiệp xác định được nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề và giải quyết triệt để các vấn đề đó. Vậy phải làm thế nào để xây dựng được sơ đồ nhân quả? Làm sao để sơ đồ này có hiệu quả? Hãy cùng Viindoo tìm hiểu về cách áp dụng biểu đồ nhân quả thông qua nội dung bài viết sau đây.
1. Biểu đồ nhân quả là gì?
Biểu đồ nhân quả Cause and Effect Diagram (hay còn gọi là biểu đồ xương cá - Fishbone Diagram) là một dạng sơ đồ lý luận có tổ chức để xác định được nguyên nhân gốc rễ của vấn đề hoặc biểu thị mối quan hệ giữa chúng. Những nguyên nhân này có thể được phân thành 6 nhóm chính: máy móc, vật liệu, nhân lực, thiên nhiên, đo lường và phương pháp.
Sơ đồ nhân quả được tạo nên bởi một nhà khoa học Nhật Bản tên là Kaoru Ishikawa. Ông đã xây dựng nên sơ đồ này trong khoảng thời gian ông đang làm việc tại doanh nghiệp Kawasaki Heavy Industries. Sơ đồ này có thiết kế đơn giản và có hình dáng gần giống với bộ xương cá.
Biểu đồ nhân quả thường được sử dụng chủ yếu trong giai đoạn đầu của quá trình cải tiến quy trình công việc. Các vấn đề sẽ được ghi ra ở một đầu và các doanh nghiệp thường xác định các mối liên kết xung quanh các vấn đề này để tìm ra nguyên nhân và điền vào các nhánh của sơ đồ.
Biểu đồ nhân quả
Những nguyên nhân của biểu đồ xương cá có thể được phân thành 6 nhóm chính.
>>>> Tìm Hiểu Thêm: 7 công cụ quản lý chất lượng là gì? Nội dung, mục đích sử dụng.
2. Ý nghĩa của Cause and Effect Diagram
Biểu đồ nhân quả là một công cụ có giá trị rất lớn đối với doanh nghiệp trong việc khám phá nguyên nhân cốt lõi của vấn đề. Sơ đồ này có thể mang lại rất nhiều lợi ích cho toàn bộ quá trình. Khi các doanh nghiệp có một cái nhìn rõ ràng hơn về các nguyên nhân của một vấn đề thì họ có thể thực hiện các biện pháp khắc phục và phòng ngừa đối với vấn đề đó một cách hiệu quả hơn.
Ngày nay, tất cả các lĩnh vực bao gồm công nghiệp, tiếp thị và tài chính,...đều sử dụng sơ đồ này để cải thiện quy trình làm việc. Và một điều quan trọng cần phải nhớ là các biện pháp cải thiện phải luôn tập trung vào khách hàng, vì họ là những người mang đến sự thành công cho cả doanh nghiệp.
Biểu đồ xương cá
Các biện pháp khắc phục nguyên nhân phải luôn tập trung vào lợi ích của khách hàng.
>>>> Dạng Biểu Đồ Khác: Biểu đồ phân tán là gì? Cách vẽ biểu đồ Scatter diagram
3. Nội dung của sơ đồ nhân quả
Trong biểu đồ nhân quả hay biểu đồ xương cá, các vấn đề sẽ được đặt ở phía bên phải của sơ đồ hay còn gọi là đầu cá, còn các nguyên nhân gây ra vấn đề sẽ được đặt ở các nhánh phía bên trái. Các nguyên nhân này sẽ được phân ra thành 6 nhóm chính, gồm:
- Nguyên nhân máy móc: Vấn đề bắt nguồn từ việc máy móc bị hỏng hóc do không được bảo trì hoặc bảo trì không đúng cách.
- Nguyên nhân vật liệu: Quy trình làm việc xảy ra vấn đề vì nguyên vật liệu. Các nguyên nhân có thể là vì vật liệu không đạt chuẩn, không đúng thông số kỹ thuật hoặc đơn giản là vì khối lượng đưa vào máy không chính xác.
- Nguyên nhân nhân lực: Vấn đề xảy ra vì nhân viên thiếu năng lực, do tính cách vội vàng nên nhân viên lược bỏ các bước của quy trình hoặc do nhân viên có thái độ làm việc không tận tâm.
- Nguyên nhân tự nhiên: Vấn đề xuất hiện vì các tác nhân và yếu tố môi trường trong và ngoài doanh nghiệp. Như nhiệt độ cao, độ ẩm cao gây ăn mòn thiết bị, ô nhiễm cao, thời tiết bất ổn hoặc bố trí bên trong doanh nghiệp không thuận tiện.
- Nguyên nhân đo lường: Các số liệu và tiêu chuẩn để đo lường và kiểm soát quy trình không chính xác. Dẫn đến các vấn đề tiềm ẩn trong quá trình sản xuất của doanh nghiệp.
- Nguyên nhân phương pháp: Phương pháp làm việc của doanh nghiệp không hiệu quả cũng là một nguyên nhân dẫn đến các vấn đề. Có thể là công ty không quá để tâm đến việc đào tạo nên nhân viên thiếu năng lực hoặc do công ty quá phụ thuộc vào máy móc.
Biểu đồ nhân quả
Các nguyên nhân gây ra vấn đề sẽ được đặt ở các nhánh phía bên trái của sơ đồ.
>>>> Xem Thêm: Biểu đồ Pareto là gì? Ý nghĩa và cách vẽ biểu đồ Pareto
4. Cách xây dựng biểu đồ Ishikawa
Để có thể xây dựng biểu đồ xương cá, các doanh nghiệp có thể làm theo các bước sau:
- Bước 1: Trước tiên doanh nghiệp cần phải xác định được vấn đề đang gặp phải là gì.
- Bước 2: Tạo sơ đồ bằng cách vẽ một đường thẳng, đầu bên phải của đường thẳng sẽ là vấn đề cần được giải quyết và phần bên trái của đường thẳng sẽ được chia nhánh giống hình xương cá.
- Bước 3: Sau khi xác nhận vấn đề, doanh nghiệp cần phải thu thập đầy đủ thông tin về vấn đề bao gồm các mối tương quan của vấn đề này.
- Bước 4: Thiết lập một nhóm đa lĩnh vực gồm các thành viên đến từ các khu vực khác nhau của công ty để họ có thể hỗ trợ điền vào sơ đồ nhân quả. Các thành viên này sẽ phụ trách nghiên cứu các mối quan hệ xoay quanh vấn đề và cùng nhau chọn ra nguyên nhân.
- Bước 5: Các nguyên nhân sau khi liệt kê ra sẽ được nghiên cứu và phân loại ưu tiên để điền vào các nhánh của sơ đồ.
- Bước 6: Phát triển các biện pháp khắc phục các nguyên nhân được điền trên sơ đồ.
Biểu đồ nhân quả
Các nguyên nhân sau khi liệt kê ra sẽ được nghiên cứu và phân loại ưu tiên để điền vào các nhánh của sơ đồ.
Nội dung bài viết trên đây đã cung cấp đầy đủ thông tin về nội dung của biểu đồ nhân quả cũng như cách áp dụng sơ đồ này vào quy trình làm việc. Viindoo hy vọng biểu đồ này sẽ giúp các doanh nghiệp cải thiện hiệu suất hoạt động kinh doanh và phát triển vượt bậc.
>>>> Bài Viết Hữu Ích Khác:
